Veel mensen willen of zoeken een PR99 en dan liefst een MK3.
De MK3 is de laatste versie van de PR reeks en bijna iedereen denk dat die dan ook de beste is. Maar is dat ook zo?
Als we naar het gehele PR concept kijken dan zien we dat de B77 daar aan de basis heeft gestaan. Wat is er dan zo bijzonder aan de PR99?
De PR99 serie is een geprofessioneele versie van de B77.
De PR machines zijn allemaal 19 en 38 cm/sec. recorders, want ja een professionele recorder neemt het beste op met half spoor en op 38. Die kwaliteit krijg je nooit met een kwart spoor recorder op 9,5.
Maar de PRretjes hebben ook nog iets anders in huis, trafo's aan de ingangen en trafo's aan de uitgang.
Dat heet dan symetrische in en uitgangen.
Dat is mooi want door de in en uitgangs trafo's zijn de ingangs en uitgangs verbindingen gescheiden van de massa van de recorder. Op zich is dat al wat overbodig want door de voedings transformator is de recorder al aarde vrij, maar toch.
De transformatoren hebben nog een groot voordeel want de verbinding waarop de recorder zijn signaal ontvangt kan honderden meters lang zijn en hoeven ook niet afgeschermd te zijn. De storingen die onderweg door de draad wordt opgepikt zijn in allebei de draden even groot en in fase met elkaar en daardoor worden die storingen geheel geëlimineerd door de ingangs trafo. Dat effect is meteen weg als 1 van de draden aan massa (aarde) wordt gelegd. Prachtige voordelen die symetrische in en uitgangen hebben, maar als je een studio hebt dat om de revox heen is gebouwd dan zullen de aansluitingen kort zijn en dan heb je niets aan die symetrische in of uitgang.
Die trafo's hebben ook nog wat nadelen. Een transformator brengt een wisselen magnetisch veld over van de éne spoel naar de ander door het mu metaal dat door de primaire spoel een magnetisch veld opwekt. Wordt dat signaal te groot dan loopt het magnetisch veld vast en zal toename van het signaal niet leiden tot een toename in de andere spoel. Dat magnetisme verloopt volgen een hysteresislus. Ook is geeft een trafo niet een 100% de doorgegeven frequentie bereik door, hoewel de hele dure trafo's daar toch verrassend goed in zijn.
Heb je een PR99 en zijn de kabels van en naar de PR kort dan zou je kunnen overwegen om de trafo's weg te laten of het signaal direct toe te voegen aan de ingangs versterker en direct van de output versterker naar de ingang van bijvoorbeeld een mengpaneel.
Maar als je dat doet heb je weer bijna een B77.
Bijna want de MK1 en de MK2 heeft iets dat de MK3 niet heeft, synchronisatie.
Meersporen recorders hebben dat ook want stel op een 16 meersporen recorder staat op spoor 1 t/m 12 een orkestje en nu moet er alleen nog een zanger bijgevoegd worden.
Als dat orkest afgespeeld zou worden via de weergave kop dan kan de zanger het hele orkest prima horen en als die dan begint mee te zingen wat doe je dan met de zang? Opnemen op spoor 13? Dat lijkt logisch maar als dan het hele orkest bij de weergave kop is dan begint de zang bij de opname kop en daar zit algauw enkele centimeters tussen, dus tijdsverschil.
Bij een meersporen recorder is het mogelijk om het orkest af te spelen via de opname kop die dan even geschakeld staat om weer te geven.
Als nu de zanger met het orkest meezingt en zijn zang wordt opgenomen op spoor 13 dan is er geen tijdsverschil tussen orkest en zang.
Spoor 14, 15 en 16 zou nog gebruikt kunnen worden door een koortje oid.
Bij de PR MK1 en 2 is dat ook mogelijk. Eén van de sporen kan weergegeven worden via de opname kop terwijl het andere spoor van de opname kop iets kan opnemen. De 2 signalen zijn dan geheel gelijktijdig.
Ik denk dat dit zo weinig gebruikt werd dat ze dat bij de MK3 maar hebben laten vallen.
Jack Marotick
